Een lastige keuze

Toen mijn schoonmoeder al een stuk achteruit was gegaan vanwege vasculaire dementie reed ze nog auto. Omdat je zelf niet zo vaak bij je (schoon)moeder in de auto zit hadden we niet snel door hoe gevaarlijk dit eigenlijk was. Totdat we met elkaar hadden bedacht om ergens gezellig te gaan lunchen. We hadden onderaan een afrit afgesproken om samen verder te gaan naar het restaurant. Tot onze verbijstering zagen we haar autootje aankomen over de snelweg en de afrit voorbijrijden. Oh nee wat deed ze nu: Via de vluchtstrook achteruit terug naar de afrit! Levensgevaarlijk! Haar uitleg: Ik had het bord niet gezien, pas toen ik er al voorbij was.

Wat doe je dan?

Mijn man heeft terug thuis de accupolen van haar auto losgehaald, en zij geloofde het verhaal dat de auto stuk was. Ze had veel lol erom dat iemand deze kapotte auto nog voor een zacht prijsje wilde hebben. En voortaan hebben we haar gebracht en gehaald als ze ergens heen moest.

Autorijden als het door dementie niet meer gaat

Kunnen autorijden maakt je zelfstandig en het geeft je bewegingsvrijheid. Dat wil je niemand afnemen. Toch kunnen de gevolgen van dementie ertoe leiden dat het niet meer verantwoord is dat iemand zelf rijdt. Bij bepaalde vormen van dementie nemen bepaalde hersenfuncties in toenemende mate af, zoals plannen, reguleren en bijsturen van gedrag en het beheersen van impulsen. Dit zijn juist functies die van groot belang zijn bij het autorijden. De vraag is dan ook of automobilisten met dementie nog kunnen en mogen
rijden.

Rijtest

De rijvaardigheid moet per patiënt worden onderzocht met een rijtest van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). Het is een behoorlijk grote stap deze rijtest op de weg te doen. Daarom is een klinisch onderzoek ontwikkeld naar de geschiktheid om auto te rijden. In dit onderzoek wordt gewerkt met vragenlijsten, verkeerskundig en neuropsychologisch onderzoek en ritten in een simulator. Op die manier kan in een klinische setting voorspeld worden of iemand met bijvoorbeeld de ziekte van Alzheimer de rijtest van het CBR zou halen.

Rijden verbieden

Het is voor familie vaak erg moeilijk om iemand het autorijden te verbieden. Want wat moet je doen met het autorijden als het door dementie niet meer gaat? Je neemt iemand een zekere autonomie af; een gevoel van waardigheid. Maar bedenk dat als iemand zich niet meer veilig op de weg kan begeven, dit ook een gevaar is voor andere weggebruikers. Soms kan een gesprek met de huisarts de oplossing bieden. Als de
huisarts aangeeft dat rijden echt niet meer kan en mag, dan wordt dat wellicht betergeaccepteerd.

Over Hannah Freud

Hannah Freud heeft een rijk verleden in de zorg. Daarbij heeft ze gezonde aandacht voor mensen die werken in de zorg en voor hen die een beroep doen op de zorg. Ze was 10 jaar directeur van de stichting Anders Beleven, een organisatie die door middel van allerlei zintuigelijk activiteiten aandacht schonk aan hetgeen gezond was in de zorg. Door de inzet van muziek, theater, massages, aandacht voor eten en een prettige geur in de zorg werd een instelling bewust van wat er met gezonde aandacht mogelijk is. Daarnaast heeft Brilliant het initiatief Eerste Hulp bij Mantelzorg (EHBM) gestart. In 2016 is EHBM genomineerd voor de Nationale Zorgvernieuwings-prijs. De Nationale Zorgvernieuwingsprijs is de prijs die vernieuwende ideeën voor betere zorg en welzijn in Nederland (om de twee jaar) op weg helpt. Zie voor meer informatie: www.ehbmz.nl. EHBM werkt ook samen met Valtes.